Czy Insulinooporność jest chorobą?
Insulinooporność (IO) to zaburzenie metaboliczne, w wyniku którego dochodzi do zaburzonej odpowiedzi organizmu na działanie insuliny. Insulina to hormon trzustkowy, której głównym zadaniem jest obniżanie poziomu glukozy we krwi, poprzez zwiększanie jej wychwytu przez komórki.
U osoby zdrowej po zjedzeniu posiłku, pod wpływem insuliny poziom cukru we krwi się obniża i szybko wraca do wartości optymalnych. U osoby z insulinoopornością komórki są „głuche” na działanie insuliny, więc nie wychwytują glukozy, przez co poziom cukru jest stale wysoki, a wydzielanie insuliny stale rośnie. Dziś przedstawimy kilka mitów odnośnie insulinooporności, gdyż na ten temat urosło ich w ostatnim czasie całkiem sporo.
Mając insulinooporność nie można schudnąć – MIT
Insulinooporność może znacznie utrudniać redukcję masy ciała, ale nie uniemożliwiać! To mit, że w momencie pojawienia się insulinooporności, metabolizm słabnie. Same procesy metabolicznie zachodzą w tym samym tempie – podstawowa przemiana materii może nawet nieznacznie przyspieszyć [1] co wynika z toczącego się stanu zapalnego. Zmniejsza się za to aktywność osoby z insulinoopornością. Towarzyszy jej ciągłe zmęczenie, senność po posiłku. Dodatkowo osobie z insulinoopornością trudniej się najeść, co najczęściej prowokuje do jedzenia większej ilości jedzenia. Doświadczenie pokazuje jednak, że zadbanie o dietę oraz optymalny poziom aktywności, może spowodować redukcję masy ciała – porównywalną do tej uzyskanej przez osobę zdrową.
Mając insulinooporność nie mogę spożywać węglowodanów – MIT
Badania na osobach z cukrzycą typu 2 (która jest niejako powikłaniem insulinooporności) wskazują, że u tych osób dieta ketogeniczna może być skuteczna w poprawie glikemii i innych parametrów zdrowotnych. [2] Nie jest to jednak jedyne słuszne rozwiązanie! Ilość węglowodanów powinna być dopasowana do aktywności fizycznej danej osoby – im więcej ruchu i treningów, tym wyższa może być podaż węglowodanów. Ważne jest również dobór jakościowy węglowodanów. Energię chcemy pozyskiwać głównie z produktów o niskim indeksie glikemicznym, unikając również produktów słodzonych i przetworzonych o wysokim IG.
Insulinooporności nie da się wyleczyć – MIT
Na szczęście insulinooporność może być procesem odwracalnym – to zaburzenie metaboliczne, które można naprawić. Przede wszystkim należy zoptymalizować masę ciała (chociażby do BMI <25kg/m2) poprzez wprowadzenie odpowiedniego deficytu kalorycznego. Oprócz tego warto zadbać o utrzymanie aktywności fizycznej, która pomoże w utrzymaniu prawidłowej glikemii i wspomoże budowanie tkanki mięśniowej. Pewne zasady diety również warto zachować na stałe, tj.
- Należy ograniczyć spożywanie produktów z wysokim indeksem glikemicznym na rzecz tych z niskim.
- Warto trzymać w ryzach kaloryczność swojej diety i jak najrzadziej przekraczać optymalną podaż.
- Warto wprowadzać do diety jak najmniej produktów wysoko przetworzonych, tj. słodyczy, soków, fast-foodów, słonych przekąsek. Źródłem węglowodanów powinny być warzywa, owoce, produkty pełnoziarniste i nasiona roślin strączkowych.
Istnieją ciekawe badania pokazujące skuteczność interwencji dietetyczno – treningowych w celu zminimalizowania ryzyka wystąpienia cukrzycy typu 2 u osób z insulinoopornością. Badanie Diabates Prevention Program zostało przeprowadzone na grupie 3 tysięcy osób z otyłością i zaburzeniami gospodarki węglowodanowej. Trwało 2,8 roku i badano w nim wpływ stosowania diety z deficytem wynoszącym ok. 450kcal, równoczesnej redukcji masy ciała o 7% oraz zastosowaniu minimum 150 minut aktywności tygodniowo na ryzyko zapadalności na cukrzycę. Okazało się, że tego typu interwencje zmniejszyły zapadalność na cukrzycę aż o 58%! Co ciekawe samo przyjmowanie leków zmniejszało to ryzyko o zaledwie 31%. [3]
Jedno jest pewne – choć wprowadzanie zmian w stylu życia jest bardzo trudne i wymaga wielu poświęceń, efekty takich działań są niesamowite! Warto walczyć o lepsze zdrowie i samopoczucie!
Źródła naukowe:
[1] Alawad AO, Merghani TH, Ballal MA. Resting metabolic rate in obese diabetic and obese non-diabetic subjects and its relation to glycaemic control. BMC Res Notes. 2013;6(1):382. doi:10.1186/1756-0500-6-382
[2] Yuan X, Wang J, Yang S, Gao M, Cao L, Li X, Hong D, Tian S, Sun C. Effect of the ketogenic diet on glycemic control, insulin resistance, and lipid metabolism in patients with T2DM: a systematic review and meta-analysis. Nutr Diabetes. 2020 Nov 30;10(1):38. doi: 10.1038/s41387-020-00142-z. PMID: 33257645; PMCID: PMC7705738.
[3] Diabetes Prevention Program (DPP) Research Group. The Diabetes Prevention Program (DPP): description of lifestyle intervention. Diabetes Care. 2002 Dec;25(12):2165-71. doi: 10.2337/diacare.25.12.2165. PMID: 12453955; PMCID: PMC1282458.