Po czym poznać toksycznych rodziców?
Poznaj cechy i zachowania toksycznych rodziców, dowiedz się jak sobie poradzić, gdy ma się takich opiekunów i jak skutecznie się od nich odciąć.
Dziś trudny temat, ponieważ dotyczyć będzie osób, które powinny nam się kojarzyć z miłością, dobrocią, zaufaniem. Rodzice dają nam życie, dbają o nasze bezpieczeństwo, dają poczucie bliskości, troszczą się o zaspokojenie naszych podstawowych potrzeb. Ale czy wszyscy?
Większość z nas słyszała o pojęciu toksycznych rodziców – czy to z książek czy z telewizji. Jedno stwierdzenie, które przewija się zawsze przy tym temacie to fakt, że bycie dzieckiem toksycznych rodziców nie jest łatwe. Co więcej – problemy nie kończą się wraz z uzyskaniem pełnoletności czy opuszczeniem rodzinnego domu. Dzieci, których rodzice są toksyczni, niosą ten ciężar przez całe życie. Borykają się z wieloma problemami, mają przeważnie trudności z nawiązywaniem zdrowych relacji, a bywa niestety również tak, że nie potrafią zerwać krzywdzącej ich relacji z rodzicem czy rodzicami.
Kim są toksyczni rodzice? Czy dorosłe dziecko toksycznych rodziców ma szanse na szczęśliwe i normalne życie?
Cechy i zachowania toksycznych rodziców
- Nie dają poczucia bezpieczeństwa – dziecko nie ma pewności jak zachowa się ich rodzic. Toksyczny ojciec czy matka często nie dotrzyma danego słowa, szantażuje i zastrasza dziecko.
- Toksyczny rodzic nieustannie poddaje swoje dziecko krytyce – w oczach toksycznego rodzica dziecko nigdy nie jest wystarczająco dobre. Nieustannie porównuje je z innymi dziećmi, by wykazać błędy i potknięcia.
- Nie pozwalają wyrażać emocji – nie tylko umniejszają je, mówiąc „nie płacz, przecież nie boli”, ale wręcz zakazują dziecku płaczu, wymagając, by zawsze było grzeczne.
- Poniżają swoje dziecko – toksyczny rodzic szydzi z własnego dziecka, publicznie pokazuje, że jest ono nieudolne, brzydkie czy słabe fizycznie (choć nie zawsze tak właśnie jest).
- Nieustannie kontrolują – w toksycznej relacji nie mam miejsca na przestrzeń i indywidualizm. Toksyczny rodzic śledzi każdy krok dziecka, co w konsekwencji powoduje, że dziecko nie jest samodzielne. Rodzic wyręcza je we wszystkim, przez co dziecko staje się nieudolne.
- Są nadopiekuńczy – wiąże się to z nieustanną kontrolą. Toksyczny rodzic obawia się o bezpieczeństwo swojego dziecka. Kiedy jest małe, wszędzie za nim podąża, dba, by się nie przewróciło, przez co ogranicza jego prawidłowy rozwój fizyczny. Im dziecko starsze tym nadopiekuńczość przybiera inne formy. Dochodzi do sytuacji, gdy większe dziecko nie ma możliwości by nawiązać normalne relacje z rówieśnikami, a w dorosłym życiu taka osoba, wychowana przez toksycznego rodzica, nie jest w stanie podjąć żadnej decyzji bez zgody toksycznej matki czy ojca.
- Stosują szantaż emocjonalny – toksyczni rodzice potrafią obwiniać swoje dzieci za własny zły stan zdrowia fizycznego i psychicznego. Wmawiają, że to dziecko jest odpowiedzialne za ich gorsze samopoczucie, że jego zachowanie wpływa bezpośrednio na nich. Manipulują dzieckiem, sugerując, że jeśli czegoś nie zrobią, jeśli „zdenerwują tatusia, to tatuś może umrzeć”. Dziecko toksycznego rodzica czuje się za niego odpowiedzialne, nieustannie obawia się, że jego złe zachowanie może „tatusia zabić”. Dzieci toksycznych rodziców noszą ciężar odpowiedzialności za coś, na co nie mają żadnego wpływu, a także poczucie winy za wszystkie złe rzeczy, które się przydarzają jego rodzinie.
Co zrobić, jeśli mamy toksycznych rodziców?
Do takiego wniosku niestety jesteśmy w stanie dojść dopiero gdy jesteśmy dorośli lub dojrzali emocjonalnie. To, co jest najsmutniejsze, to to, że dziecko widzi te relacje – nawet toksyczne – w których wzrasta, za naturalne. Myśli, że tak ma być. Dlatego tak łatwo toksycznym rodzicom wmówić swojemu dziecku poczucie winy, zaszczepić w nim niepewność i kompleksy. Dziecko cierpi, ciągle uważając, że to z nim jest coś nie tak. Często u takiego dziecka pojawiają się zachowania autoagresywne, ponieważ nie pozwala sobie na złość w stosunku do toksycznego rodzica (bo to może „tatusia zabić”) więc kieruje ją ku sobie. To jedna z szans, jaka pojawia się w przypadku dzieci – szansa na pomoc i uratowanie tego małego człowieka. Czasem osoby z zewnątrz (nauczyciel, psycholog szkolny) widzą co się dzieje i starają się takiemu dziecku pomóc. Najskuteczniejsza w tym przypadku jest terapia całej rodziny. W najlepszym scenariuszu, psycholog jest w stanie dotrzeć do rodziców i uświadomić im, jaką krzywdę robią swojemu dziecku. Niekiedy toksyczni rodzice pochodzą z dokładnie takiej samej rodziny i zwyczajnie nie znają innego sposobu na wychowywanie dzieci. Niestety bywają również przypadki, w których jedyną opcją ratunku jest odcięcie się od toksycznej relacji.
Jak odciąć się od toksycznych rodziców?
Odcięcie się od toksycznych rodziców to przeważnie trudny, wieloetapowy proces. Pomoc psychologa jest tutaj kluczowa. Pacjent przy jego pomocy stawi czoła problemowi, pozbędzie się poczucia winy i pozna mechanizmy, które kierowały matką czy ojcem. Często zalecana jest także konfrontacja z toksycznym rodzicem. Taka metoda, choć trudna, przeprowadzona na kolejnym etapie terapii, pozwolić ma na całkowite uwolnienie się od winy, która ciążyła na dorosłym już dziecku od lat.
Skontaktuj się ze specjalistą
Tel : 788 878 680